Chỉ thị nêu rõ, thời gian qua các Bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng trong việc đấu tranh, ngăn chặn tình trạng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu và đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, tình trạng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu vẫn diễn ra nghiêm trọng, đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố: Quảng Trị, Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh.... gây thất thu ngân sách, thiệt hại cho sản xuất thuốc lá trong nước và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân chưa tốt; buôn lậu thuốc lá đem lại “lợi nhuận” lớn so với các mặt hàng khác; sự phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong công tác kiểm tra, kiểm soát chưa chặt chẽ; các chế tài xử lý chưa mang tính răn đe; công tác thông tin, tuyên truyền chưa tạo được sự đồng thuận ủng hộ của nhân dân.

Để từng bước ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Quốc phòng chỉ đạo lực lượng Bộ đội Biên phòng tăng cường tuần tra, kiểm soát ở khu vực biên giới, các đường mòn lối mở để kịp thời phát hiện và xử lý các đối tượng buôn lậu, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá nhập lậu; phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền để cư dân khu vực biên giới không tiếp tay, vận chuyển, mua bán thuốc lá nhập lậu; có biện pháp quản lý các đối tượng thường xuyên qua lại khu vực biên giới tham gia vận chuyển thuốc lá nhập lậu.

Đồng thời chỉ đạo lực lượng Cảnh sát Biển tăng cường tuần tra để phát hiện, bắt giữ các cá nhân, triệt phá các đường dây, ổ nhóm vận chuyển thuốc lá nhập lậu trên biển; đặc biệt là những vùng biển trọng điểm; kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó tăng cường công tác phối hợp với các Bộ, ngành, chính quyền các cấp và các lực lượng chức năng, nắm tình hình và trao đổi thông tin để có kế hoạch phối hợp chặt chẽ trong việc kiểm tra, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng buôn lậu thuốc lá tại khu vực biên giới cả trên bộ và trên biển.

Kiểm soát chặt tại cửa khẩu

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng Hải quan kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển thuốc lá nhập lậu qua cửa khẩu, hai bên cánh gà cửa khẩu, khu vực địa bàn kiểm soát của Hải quan, xác lập các chuyên án đấu tranh đối với các cá nhân, đường dây, ổ nhóm buôn lậu thuốc lá.

Bộ Tài chính tăng cường trao đổi thông tin với các Bộ, ngành liên quan và lực lượng chức năng về tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng, tổ chức, đường dây, ổ nhóm buôn lậu thuốc lá trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; nghiên cứu, xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính nhằm khuyến khích, động viên các tổ chức, cá nhân trong việc phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ, cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng chống buôn lậu thuốc lá.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo lực lượng Cảnh sát kinh tế, An ninh kinh tế, Cơ quan điều tra tăng cường công tác điều tra, trinh sát nắm tình hình, xác lập các chuyên án, tập trung đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm, các đối tượng đầu nậu, buôn bán thuốc lá nhập lậu để khởi tố, truy tố trước pháp luật.

Đồng thời chỉ đạo lực lượng Cảnh sát giao thông phối hợp với các lực lượng chức năng làm tốt công tác tuần tra, kiểm soát nhằm kịp thời phát hiện, xử lý các đối tượng vận chuyển thuốc lá nhập lậu trên các tuyến đường bộ, đường sắt và đường thủy.

Bộ Công an chỉ đạo Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp với chính quyền các cấp có biện pháp tuyên truyền giáo dục, quản lý chặt chẽ và xử lý nghiêm các đối tượng thường xuyên tham gia buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu.

Xử lý nghiêm đối tượng buôn lậu thuốc lá

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường tăng cường quản lý thị trường nội địa, thường xuyên kiểm tra các điểm bán buôn, bán lẻ thuốc lá nhập lậu để kịp thời phát hiện, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm; phối hợp với lực lượng Công an rà soát, kiểm tra các tụ điểm, đầu nậu buôn bán, tàng trữ thuốc lá nhập lậu.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu sửa đổi Thông tư liên tịch số 36/2012/TTLT-BCT-BCA-BTP-BYT-TANDTC-VKSNDTC ngày 7/12/2012 theo hướng quy định giảm số lượng bao thuốc lá nhập lậu làm căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tin, báo chí đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá nhập lậu đối với sức khỏe cộng đồng; phê phán và lên án những hành vi vi phạm, biểu dương các đơn vị, cá nhân làm tốt công tác chống buôn lậu thuốc lá.

Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra buôn lậu

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các quận, huyện, thị xã và các lực lượng chức năng trên địa bàn kiên quyết đấu tranh, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu; địa bàn nào để xảy ra buôn lậu thì chính quyền địa phương nơi đó phải chịu trách nhiệm. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về tình trạng buôn lậu thuốc lá tại địa phương.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường, củng cố tổ chức, trang bị phương tiện, điều kiện làm việc cho các đơn vị chức năng đảm bảo thực hiện nhiệm vụ được giao; xây dựng kế hoạch, quy hoạch phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm để người dân khu vực biên giới ổn định cuộc sống, không tham gia buôn lậu.

Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương và các lực lượng chức năng trong việc trao đổi, cung cấp thông tin về các tổ chức, cá nhân có hành vi buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu; sản xuất sản phẩm thuốc lá phù hợp với người tiêu dùng từng vùng miền để đáp ứng nhu cầu thị trường nội địa và xuất khẩu.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia phối hợp với Ban Chỉ đạo 389 của các Bộ, ngành và địa phương đề xuất biểu dương, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá; theo dõi, đề xuất Trưởng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia nhắc nhở, phê bình, kỷ luật tập thể, cá nhân thiếu trách nhiệm để xẩy ra tình trạng buôn lậu thuốc lá diễn ra trong thời gian dài trên địa bàn; xử lý kịp thời các hành vi làm ngơ, bao che, tiếp tay cho hoạt động buôn lậu, vận chuyển, tang trữ, kinh doanh, mua bán thuốc lá nhập lậu.

Phan Hiển